ŻUŻEL/NEWS/INNE: Top 30 wszech czasów światowego żużla: Jan Osvald Pedersen

Jan Osvald Pedersen to kolejny żużlowiec z serii topowych żużlowców w historii żużla. Duński zawodnik ma na swoim koncie sukcesy indywidualne, jak i drużynowe w raz z reprezentacją swojego kraju.

• Początki kariery
• Sukcesy na arenie międzynarodowej
• Obecny rozdział w życiu duńskiej legendy
• Obserwuj nasze oficjalne profile w mediach społecznościowych
  

Początki kariery

Jan Osvald Pedersen urodził się 9. listopada 1962 roku w duńskim mieście Middelfart. Już od najmłodszych lat przejawiał duże zainteresowanie motoryzacją, gdy mając zaledwie kilka lat prowadził pojazdy, takie jak samochód czy mały ciągnik, jednak swój pierwszy mały motocykl, który dostał od dziadka dosiadł w wieku sześciu lat. Dorastał w pobliżu rodzinnej farmy warzywnej, obok której powstał mały tor umożliwiający pierwsze treningi młodemu Duńczykowi. Pierwsze poważne ściganie na żużlu rozpoczął, natomiast na torze w Fjelsted w 1976 roku. Największym idolem dla młodego talentu był wówczas inny duński zawodnik, który święcił wtedy sukcesy na arenie światowej – Ole Olsen.

Swoją przygodę ze ściganiem na torach żużlowych rozpoczął od jazdy na minitorach, na których zdobył wiele tytułów. W sezonie 1979 i 1980 wywalczył tytuł Indywidualnego Mistrza Danii w swojej kategorii wiekowej, co było optymistycznym prognostykiem przed dalszym etapem kariery. Pierwszy poważny sukces na dużym torze wywalczył w 1981 roku, gdzie w Młodzieżowych Indywidualnych Mistrzostwach Danii zdobył brązowy medal. Rok później zadebiutował w zmaganiach o tytuł Indywidualnego Mistrza Europy Juniorów i zawody zakończył na piątej lokacie. Sezon 1985 stał pod znakiem jego debiutu w finale Indywidualnych Mistrzostw Świata, w którym zajął dziewiątą lokatę. W kolejnym sezonie w raz, z pozostałymi zawodnikami reprezentacji Danii osiągnął złoty medal Drużynowych Mistrzostw Świata.

Sukcesy na arenie międzynarodowej

Pierwszym znaczącym sukcesem w karierze uzdolnionego zawodnika z miasta położonego na Fionii nad Małym Bełtem było zdobycie srebrnego medalu Indywidualnych Mistrzostw Świata w 1986 roku na torze w Chorzowie. Jan Osvald Pedersen uplasował się wtedy tuż za plecami swojego rodaka – Hansa Nielsena, natomiast na najniższym stopniu podium stanął Brytyjczyk, Kelvin Tatum. Duńczyk będący nieco w cieniu rywalizacji o triumf w światowym czempionacie swoich rodaków – Erika Gundersena oraz wspomnianego Hansa Nielsena. Jak się okazało był to wybitnie udany dla niego sezon, bowiem wspólnie z reprezentacją Danii zdobył złoty medal Drużynowych Mistrzostw Świata, a wyczyn ten powtórzył rok później oraz w 1988 roku, w którym zdobył kolejny medal Indywidualnych Mistrzostw Świata.

Reprezentant kraju Hamleta mógł świętować wtedy zdobycie medalu z brązowego kruszcu. Zwycięzcą okazał się, natomiast Erik Gundersen, a srebro trafiło do Hansa Nielsena, co potwierdzało dominację duńskiej nacji w światowym czempionacie. Jan Osvald Pedersen mimo wielkich predyspozycji do osiągania sukcesów był regularnie prześladowany przez kontuzje, które wykluczały go z kluczowych turniejów. Jednym z takich przykładów był uraz odniesiony na pięć dni przed kolejnym finałowym turniejem o tytuł Indywidualnego Mistrza Świata w Monachium. Sezon później, w 1990 roku historia zatoczyła koło, z tą różnicą, że stało się to dziesięć dni przed decydującą konfrontacją. Duński brylant zdołał, jednak zdobyć złoty medal wespół z Hansem Nielsenem podczas Mistrzostw Świata Par w niemieckim Landshut, a sukces powielił rok później na poznańskim Golęcinie. Partnerem Pedersena był ponownie Nielsen.

Jak się okazało rok 1991 był najbardziej udanym w jego karierze. Przed finałem Indywidualnych Mistrzostw Świata w szwedzkim Goeteborgu, nauczony poprzednimi sezonami okupionymi urazami nie chciał ryzykować kolejnej kontuzji tuż przed startem turnieju, dlatego unikał jazdy w mało prestiżowych zawodach. Czas pokazał, że ta decyzja w pełni się obroniła, ponieważ Pedersen zdominował rywalizację i pokonał takich rywali jak Tony Rickardsson, Tommy Knudsen, Per Jonsson czy Hans Nielsen. Zwycięstwo to przyniosło mu ogromną sławę i potwierdziło jego status jako jednego z najlepszych zawodników swojej ery. Logicznym stał się fakt, iż wygrana nowego mistrza wzbudziła zainteresowanie między innymi polskich klubów, czego przejawem było zaproszenie Pedersena na towarzyski mecz do Zielonej Góry pomiędzy miejscowym FALUBAZEM, a angielskim Wolverhampton Wolves.

W rozgrywkach o Drużynowe Mistrzostwo Polski pojawił się rok później, gdy został zakontraktowany przez ROW Rybnik, jednakże wystąpił w zaledwie dwóch drugoligowych meczach, w których zdobył 18 punktów i 3 bonusy, co dało mu średnią biegową 2.625. W latach 1983–1991 występował w lidze brytyjskiej, gdzie reprezentował głównie klub Cradley Heath Heathens, z którym zdobył tytuł mistrzowski (1983), dwa medale srebrne (1986, 1987) oraz trzy brązowe (1988, 1989, 1991). Wyjątkiem był sezon 1984, gdy został wypożyczony do Sheffield Tigers).

Zaledwie osiem miesięcy po wywalczeniu mistrzowskiego tytułu wystartował w zawodach na torze Lovelbanen nieopodal Viborg. Impreza okazała się bardzo pechowa dla Duńczyka, który uczestniczył w wypadku z Peterem Ravnem, czego skutkiem było złamanie czterech kręgów. Wypadek ten na zawsze zakończył jego żużlową karierę. Operacja przeprowadzona w duńskim Aarhus przebiegła pomyślnie, jednak dopiero po czterech latach długiej i żmudnej rehabilitacji zasłużony zawodnik zauważył znaczący postęp w powrocie do zdrowia. Warto dodać, że były już żużlowiec cały czas dochodzi do pełnej sprawności po feralnym zdarzeniu. Jan Osvald Pedersen to jedna z legend żużla, którego osiągnięcia zapisały się na stałe w historii tego sportu. Choć jego kariera trwała stosunkowo krótko, to zdołał zdobyć szereg cennych tytułów oraz uznanie fanów na całym świecie. Słynął z niezwykłej precyzji i techniki jazdy, które były fundamentem jego sukcesów.

Obecny etap życia

Po zakończeniu kariery Pedersen próbował swoich sił jako kierowca rajdowy, ale miłość do żużla okazała się silniejsza, ponieważ został trenerem nastoletnich zawodników ze swojego kraju. W 2011 roku przyjechał ze swoimi podopiecznymi na treningi do Gniezna, a po dwóch miesiącach ponownie zawitał na owal przy ulicy Wrzesińskiej 25 i wykręcił pierwsze kółka po kilkunastoletniej przerwie. Jak się okazało ścigał się także w Wielkiej Brytanii, gdzie wspólnie z Samem Ermolenko odjechał pokazowe wyścigi w przerwach między biegami towarzyskiego turnieju F.A.S.T Golden Hammers. Przed dwoma laty został także szefem duńskiego klubu Munkebo Speedway Club, który obecnie rywalizuje na drugim poziomie rozgrywkowym – Division 1. Jak widać ogromna miłość do sportu żużlowego byłego mistrza nie zgasła, a w pamięci niektórych fanów na całym świecie zapadną biegi z jego udziałem, takie jak poniższy.

Łukasz Rusiecki